Mange spørsmål og interpellasjonar
Formannskapet hadde ei stor mengd meldingssaker, spørsmål og interpellasjonar i tillegg til vanlege politiske saker på dagsorden i dette møtet. Ordførar Morten Helland tok opp til debatt korleis dei folkevalde kan jobba saman for å sikra forsvarlege vedtak og få ei best mogleg ressursutnytting i administrasjonen.
- Vår jobb er å styra etter vedtak, men utviklinga går mot at me blir meir eit kontrollorgan enn eit styringsorgan. Me kan freista få svar på ting ved å bruka kvarandre meir, og kanskje søkja informasjon sjølv før ein stiller spørsmål og interpellasjonar som administrasjonen må svara ut. Det kan ofte vere betre at ein heller bed om ei politisk sak, meiner Helland.
Han synte til kommunelova og kommunen sitt saksbehandlingsreglement for interpellasjonar: «Dersom det gjennom ein interpellasjon er uttrykt eit ønskje om at det folkevalde organet skal uttala seg om ei sak, krevst det at møteleiar eller 1/3 av medlemmane i det folkevalde organet ikkje motset seg realitetsbehandling, jf. Kommunelova §11-3.»
Kommunelova seier også at på tilsvarande måte kan organet fatte vedtak i ei sak der saksdokumenta ikkje er sendt ut saman med innkallinga, dersom ikkje møteleiar eller minst 1/3 av dei møtande medlemane motset seg det.» Kommunaldepartementet poengterer i denne samanheng at det vesentlege er føresegnene om retten til å motsette seg vedtak i ei sak som ikkje er forsvarleg utgreidd av kommunedirektøren, og slik ikkje gir eit faktisk og rettsleg grunnlag for å fatte vedtak.
Næringssaker og sjukeheimstilbod
Joar Nesse (INP) hadde fremja tre interpellasjonar vedrørande næringsutvikling i Bømlo fiskerihavn, sal av eigedom på tidlegare “Havlandet”-tomta og tilsetjingsstopp og permitteringar i kommunen.
Dei framsette interpellasjonane er slik at det blir bede om å gjere vedtak, utan at saka står på sakslista (som politisk sak) og heller ikkje er saksutgreidd og vurdert av administrasjonen. Med dette som grunngjeving meinte ordføraren at det ikkje kunne opnast for realitetshandsaming av vedtak i desse interpellasjonane. Helland minna om at dersom ein tredel av eit utval bed om det skal ei sak setjast opp på det politiske sakskartet til utvalet.
Interpellasjon frå Frode Urangsæter (FrP) om Sjukeheimstilbud og heimetenester (mandat 42) vart av ordføraren tolka som framlegg til vedtak om ny behandling av ei sak. Vedtaket i denne tidlegare saka er konkret oppe til debatt i ei sak som er på sakskartet i dette formannskapet, PS 27/24 "Krav om lovlegkontroll - Sjukeheimstilbod og heimetenester (mandat 42)".
Ordføraren synte til Bømlo kommune sitt saksbehandlingsreglement kap. 5.1: “Spørsmål og interpellasjonar kan ikkje stillast til konkrete saker som er til behandling i folkevalde organ eller til same innhald i spørsmål eller interpellasjon som enno ikkje har blitt svara ut, eller har blitt stilt i andre organ med same innhald, i same perioden. Ved tvil avgjer ordførar eller møteleiar om spørsmålet/interpellasjonen kan bli stilt.” Realiteten i dette framlegget til vedtak vil prøvast i saka PS 27/24, og dermed avviste ordføraren denne interpellasjonen.
Bjørn Asle Teige (Sp) var ikkje heilt nøgd med svaret på sitt spørsmål om etterlysing av rapporten frå ei arbeidsgruppe nedsett etter budsjettvedtak desember 2022 for å få brei gjennomgang av driftsnivået for heile kommunen. Ordføraren sa på si side at månadlege driftsrapportar i formannskap, tertialrapportar og budsjettvedtak i kommunestyret gir politikarane ei god heilskapleg oversikt.